smart چیست؟ اگر کسب و کار اینترنتی دارید و یا سایتی دارید که می خواهد از نظر موتورهای جستجوی در رتبه های خوبی قرار بگیرید، و متاسفانه با تمام تلاش هایی که کرده اید تا بحال نتوانستید در اوایل SERP جایگاه خود را مستحکم کنید، شما آشنایی کافی با اهداف S.M.A.R.T ندارید. و با این وجود پروژه خود را به یک مدیر سئو نسپرده اید و حتی از کسی که با اهداف smart آشنااست، مشورت هم نگرفتید.
به احتمال زیاد چندین و چند بار تصمیم گرفته اید که کسب و کار اینترنتی خود را رونق دهید و یا به گفتی برخی دوستان سهم خود را از این سفره بردارید، اما هر بار به دلایلی نشده است و شما خواسته های خود را رها کرده اید. احساس کردید که نمی شود و یا اینکه دارید کار بیهوده ای انجام می دهد، و نتیجه ای که به واسطه آن این کار را شروع کرده بودید را به یاد نمی آورید.
دلیل تمام این اتفاق ها و تصمیم های درستی که به سبب آن هم وقت و سرمایه خود را درگیر کردید ولی متاسفانه به نتیجه مناسبی دست نیافتید، همگی از آنجایی نشات می گیرد که شما هوشمندانه (smart) شروع نکرده اید و اهداف خود را واقع بینانه در نظر نگرفته اید اهداف ایده آل و زمانبندی رویایی دو تا از معضلات اصلی در شکست استارتاپ ها می باشد.
در کسب و کارهای اینترنتی هم که سئو حرف اول را میزند، صبر و حوصله و عدم انتظار نتیجه در ماههای اول و حتی سالهای اول (بستگی به نوع پروژه دارد) نکته کلیدی در پایبند ماند به اهداف خود می باشد و باعث می شود که شما به این زودی ها مایوس نشوید. اگر شما تجربه و دانش کافی برای استراتژی لازم جهت مشخص کردن اهداف و زمانبندی و … را ندارید بهتر است با یک متخصص و با تجربه مشاوره کنید.
S.M.A.R.T چیست؟
SMART که در لاتین به معنی هوشمندانه است در اینجا نیز هم از نظر معنی بی مربوط نیست و اشاره برنامه ریزی هوشمندانه برای رسیدن به اهداف هوشمندانه دارد. اما در واقع smart مخفف کلمات است.
Specific: به معنی لغوی مشخص و خاص می باشد و اشاره به اهداف مشخص دارد.
Measurable: به معنی لغوی قابل اندازه گیری بودن می باشد و اشاره دارد به اهداف مشخص که قابل اندازه گیری باشد.
Achievable: به معنی لغوی قابلیت دست یابی می باشد و اشاره دارد به اهدافی که قابلیت دست یابی دارند و آرمانی نیستند.
Relevant/realistic: به معنی لغوی ارتباط/واقعی بودن می باشد و اشاره به اهدافی دارد که با کسب و کار شما ارتباط داشته باشد و واقعی باشد.
Time-bound: به معنی لغوی زمان بندی می باشد و اشاره به اهدافی دارد که قابلیت زمان بتدی شدن دارند.
اما هر کدام از این اصلاحات در سئو چگونه تفسیر می شوند، هر اصطلاح چرا در پروژه های سئو مطرح شده است و چرا برای رسیدن به اهداف خود باید این چنین استراتژی را در نظر بگیریم. در ادامه به بررسی تک تک موارد خواهیم پرداخت.
اهداف مشخص در سئو
هنگامی که صحبت از سئو می شود همه در وحله اول به فکر رتبه یک گوگل می افتن، و متاسفانه خیلی از فعالان کسب و کار های اینترنتی نیز هدف خود از سئو را همین رتبه یک گوگل می دانند. اما اینجا دو نکته مهم وجود دارد که اکثرا به آنها و بخصوص به دومی دقت نمی شود. نکته اول این که شما می خواهید در چه کلمه و یا عبارتی رتبه یک را بدست آورید و دوم اینکه هدف شما از رسیدن به رتبه یک گوگل چیست.
برای مثال فرض کنید که شما یک وب سایت شرکتی دارید که در زمینه تولید محصولات آشپزخانه فعالیت دارد آیا هدف رتبه یک بودن این سایت شرکتی با اهداف رتبه یک بودن یک فروشگاه لوازم آشپزخانه یکی است؟ آیا کلمه کلیدی هر دو یکی است و هر دو می خواهند بر روی یک کلمه خاص بالا بیایند. آیا فقط رتبه یک شدن در کلمه مربوطه هدف آنها می باشد یا از رسیدن به آن جایگاه هدف دیگری دارند.
همواره رسیدن به یک جایگاه در SERP به دلیل یک هدف والاتر می باشد، مثلا برای یک سایت فروشگاهی رسیدن به رتبه های بالا برای فروش بیشتر است و یا بازدید بیشتر از سایت می باشد. پس بهتر است بجای اینکه جایگاه و رتبه خاصی از نتایج را هدف قرار دهیم خیلی هوشمندانه هدف خود را تعداد بازدید مشخص کنیم، مثلا n بازدید در ماه. ایجاد اهداف مشخص و اصلی باعث می شود که شما بر رسیدن چیزی که هیج وقت بطور واقعی مالکیت آن برای شما نخواهد بود نجنگید، و این یعنی مبارزه بر ای هدفی که مشخص است و شکست و یا موفقیت هم نسبت به این هدف مشخص سنجیده می شود.
قابلیت اندازه گیری اهداف در بحث سئو
همواره بجای اهداف بسیار بزرگ و رویایی، با تکیه بر smart به اهدافی فکر کنید که قابلیت اندازه گیری داشته باشد، برای مثال در زمینه سئو تعداد بازدید و یا تبدیل نرخ بازدید به مشتری جزء اهداف قابل اندازه گیری می باشد. بطور کلی اگر می خواهید بدانید که در مسیری که تلاش می کنید آیا موفق عمل کرده اید یا خیر اهداف رویایی خود را به اهداف کوچکتر ولی با قابلیت اندازه گیری تقسیم کنید تا بتوانید نرخ پیشرفت خود را محاسبه نمایید.
برای این نکته کاملا برای شما جا بیافتد بیایید با یک مثال پیش برویم. شما یک سایت فروشگاهی دارید، بطبع هدف شما فروش بیشتر است. اما فروش بیشتر چگونه؟ با چه روندی؟ با چه نرخی؟ پس هدف خود را کوچکتر و قابل اندازه گیرتر می کنیم برای مثال اهداف زیر را در نظر بگیرید:
- جریان اعتمادسازی بین کاربران
- میزان نرخ ساخت لینک
- تعداد کل لینک ساخته شده
- تعداد لینک از سایت های معتبر به تفکیک نوع لینک های ایجاد شده
- تعداد لینک از سایت های مرتبط و نسبت به کل لینک ها
- افزایش ترافیک طبیعی
- افزایش تعداد صفحات سایت که ترافیک تولید می کنند
- افزایش ماندگاری افراد در سایت و رجوع به صفحات دیگر
- ترافیک ناشی از جستجوی غیر برندی
- درصد افزایش نرخ تبدیل کاربر به مشتری
حتی شما می توانید اهداف بیشتر از مواردی که ذکر شد را نیز در نظر بگیرید. لازم به ذکر است تمامی اطلاعات فوق در سرچ کنسول و گوگل آنالیتیکس به مالکان سایت گزارش داده می شود. مدیر سئو هوشمند همواره این اطلاعات را برای عملکرد آینده خود در نظر می گیرد.
اهداف قابل دست یابی
مشخص کردن اهداف باید طوری باشد که بدانیم در صورت تمایل امکانات رسیدن به آن را داریم. برای مثال رسیدن به رتبه یک گوگل برای همه نمی تواند هدف قابل دسترس باشد چرا که دانش و امکانات و فراهم کردن هزینه های لازم از پس هر کسی برنمیاید. کلا اگر می خواهید به اهداف قابل دسترس مطرح در S.M.A.R.T برسید سوالات زیر را برای هر هدفی جواب دهید.
- آیا منابع لازم برای رسیدن به هدف را دارید (منابعی مانند مالی، تخصصی و …)؟
- آیا بررسی نموده اید که در صورت رسیدن به هدف مشخص شده کسب و کار شما در چه شرایطی قرار خواهد گرفت؟
- سایت شما در حال حاظر برای رسیدن به هدف در چه جایگاهی قرار گرفته و چه رقبایی دارید؟
- شما می توانید نرخ معاملات لازم برای ماندن در چنین جایگاهی را دارید و یا می توانید مهیا کنید؟
اگر توانستید به همه سوالات بدون در نظر گرفتن ریسک و با برنامه ریزی جواب دهید اهداف شما قابلیت دست یابی دارند و در غیر این صورت بایستی اهداف خود را تغییر دهید.
اهداف واقعی و مرتبط با کسب و کار
در smart همواره اهدافی را برای سایت خود در نظر بگیرید که اولا با توانمندی ها و منایع شرکت در تناقض نباشد و واقیت ها را بدون خیال پردازی در تصمیمات خود بگنجانید. و دوم اینکه همواره اهدافی رادنبال کنید که این اهداف با کسب و کار شما رابطه مستقیم داشته باشد، به عبارت ساده تر سنخیت هدف در نظر گرفته شده با کسب و کار شما باید همواره حفظ شود. برای مثال اگر شما قصد دارید در کلمه کلیدی خاصی رتبه بگیرید اما آیا در صورت رتبه گرفتن و جذب کاربر و مشتری، می توانید جواب گوی آنها باشید بطوری که منابع کسب و کار شما به خطر نیافتد.
اهداف زمان بندی شده
سئو و رونق بخشیدن به کسب و کار اینترنتی یک پروسه زمان بر بوده و این امر باعث می شود که خیلی از پروژه ها بدلیل اینکه نمی توانند در کوتاه مدت نتایجی را بدست بیاورند نیمه کاره رها می شوند. با این وجود همان طوری که در smart مطرح شد، در برحی اگر شما اهداف خود را به صورت زمانبندی شده تعریف کنید، دیگر انتظار نخواهین داشت که قبل از زمانبندی مشخص شده نتایجی را بدست آورید. این انتظارات معقول از دلسرد شدن و رها کردن پروژه جلوگیری می کند.
جمع بندی
در نهایت اگر بخواهیم بحث smart یا بهتر است بگویم S.M.A.R.T را بطور خلاصه مطرح کنیم باید بگویم که در شروع پروژه های سئو بهتر است اهداف خود را بصورت مشخص، قابل اندازه گیری، قابل دست یابی، واقعی و مرتبط با کسب و کار و در نهایت زمانبندنی شده تعیین کنید. این امر برای رسیدن به هدف لازم و ضروری است.